Wirus HPV wykazuje właściwości onkogenne. Odkąd odkryto, iż odpowiada za zdecydowaną większość zachorowań na raka szyjki macicy, wdraża się działania profilaktyczne, w tym szczepienia. Te jednak są dobrowolne i odpłatne. Co warto wiedzieć o wirusie HPV?
Spis treści:
- Wirus HPV może mieć wysoką lub niską onkogenność
- Rozpowszechnienie wirusa HPV w populacji
- Choroba przenoszona drogą płciową, czyli jak zarażamy się wirusem HPV
- Szczepionka przeciwko HPV – czy jest skuteczna?
- Czy dorosłe kobiety mogą zaszczepić się przeciwko HPV?
- Test na HPV – dlaczego warto go wykonywać?
Wirus HPV może mieć wysoką lub niską onkogenność
Wirus HPV ma wiele serotypów. Nie każdy z nich jest tak samo rakotwórczy. Wirusy HPV dzielimy na te o wysokiej i niskiej onkogenności. Infekcja często przebiega bezobjawowo, dlatego wiele osób nawet nie zdaje sobie z niej sprawy. Warto jednak zaznaczyć, iż rak szyjki macicy nie rozwija się z dnia na dzień. Zazwyczaj potrzebuje na to co najmniej kilku, jeśli nie kilkunastu lat. Można go wykryć w porę, jeśli pamięta się o profilaktyce. Raz na 12 miesięcy powinnyśmy wykonywać cytologię. Ważny jest także screening pod kątem obecności wirusa HPV w organizmie. O tym ostatnim mówi się jednak zdecydowanie zbyt mało.
Rozpowszechnienie wirusa HPV w populacji
Wirus HPV jest szeroko rozpowszechniony. Zdecydowana większość z nas zetknie się z nim w ciągu życia. Na szczęście nie każdy szczep HPV jest tak samo onkogenny. Niektóre powodują jedynie kłykciny kończyste. Te wprawdzie nie należą do przyjemnych, ale to „lekki” przebieg infekcji, jeśli zestawimy go z rozwojem raka. Wiele osób przechorowuje HPV, po dwóch latach wirus zostaje usunięty z organizmu i dochodzi do samouzdrowienia. Nie ma jednak co zakładać, że nie grozi nam wysoko onkogenna postać wirusa HPV.
Choroba przenoszona drogą płciową, czyli jak zarażamy się wirusem HPV
Wirus HPV przenosi się podczas kontaktów seksualnych. Z tego powodu stanowi zagrożenie nie tylko dla kobiet, ale też mężczyzn. Najczęściej spotykany mit głosi, że szczepić powinny się tylko dziewczynki. W rzeczywistości działaniom profilaktycznym powinien poddać się każdy. Wirusem HPV można zarazić się podczas kontaktów waginalnych, analnych i oralnych, o czym często zdajemy się zapominać. Zmiany nowotworowe wywołane przez ten patogen pojawiają się w obrębie jamy ustnej, gardła i odbytu u obu płci. U kobiet mogą też powodować raka macicy i sromu, natomiast u mężczyzn nowotwór penisa.
Szczepionka przeciwko HPV – czy jest skuteczna?
W związku z tym, iż wirus HPV towarzyszy człowiekowi od zarania dziejów i wykazuje niewielką zmienność genetyczną, warto się zaszczepić przeciwko temu patogenowi. Niestety, szczepionka przeciwko HPV jest odpłatna. Czasem miasta organizują darmowe szczepienie dzieci (nastolatek). Szczepionka przeciwko HPV nie chroni przed wszystkimi szczepami wirusa, jest ich 200. Na tę liczbę przypada 14 wysoko onkogennych. Szczepionka 9-walentna chroni nas przed 7 wirusami o wysokiej onkogenności i 2 o niskiej onkogenności. Im szybciej się zaszczepimy, tym lepiej. Zaleca się podawanie szczepionkom dzieciom, które nie rozpoczęły jeszcze aktywności seksualnej. Jednak także dorosłe kobiety mogą się zabezpieczyć przed tym niebezpiecznym patogenem. W przypadku szczepionki przeciwko HPV skuteczność wynosi 90%.
Czy dorosłe kobiety mogą zaszczepić się przeciwko HPV?
Czy dorosłe kobiety powinny zaszczepić się przeciwko HPV? Tak, jeśli prowadzą aktywne życie seksualne. Warto zabezpieczyć się przed tym groźnym patogenem, nawet jeśli żyje się w stałym związku. Nikt nie da nam gwarancji, że partner zachowa wierność w każdej sytuacji. Choć chciałybyśmy wierzyć, że obowiązują początkowe postanowienia i druga strona gra fair, musimy liczyć się z różnymi, także tymi mniej optymistycznymi scenariuszami.
Test na HPV – dlaczego warto go wykonywać?
Dlaczego testy na HPV są tak ważne? Charakteryzują się bowiem wyższą skutecznością niż cytologia. Ta ostatnia daje 70%, przeprowadzona na płynnym podłożu nieco wyższą. Natomiast obecnie wykonywane testy na HPV zapewniają 90%. Trzeba jednak pamiętać, że te nie zawsze są wiarygodne. Pozytywny wynik otrzymamy tylko wówczas, gdy wirusa HPV jest dużo w naszym organizmie. Jeśli patogen pozostaje w fazie latencji (utajenia), wówczas możemy uzyskać wynik fałszywie ujemny. Jednak nie oznacza to, że nie powinnyśmy regularnie testować się na obecność wirusa HPV. Dzięki działaniom profilaktycznym (badaniom i szczepieniom) podjętym w porę rak szyjki macicy może nas ominąć lub zostać wcześnie wykryty i wyleczony.
