Antykoncepcja sprawiła, że kobiety odzyskały kontrolę nad własnym ciałem. Dzięki niej można zaplanować ciążę i uniknąć wpadki. Poszczególne środki antykoncepcyjne różnią się jednak skutecznością. Niektóre niosą ze sobą więcej skutków ubocznych, a inne z kolei kuszą dodatkowymi korzyściami. Żele i pianki plemnikobójcze nie są z pewnością formą antykoncepcji najczęściej wybieraną przez Polaków. Przyczyn takiego stanu rzeczy jest kilka.
Tabletki antykoncepcyjne – zalety i wady
Antykoncepcja dzieli się na antykoncepcję chemiczną i mechaniczną. Środkiem, który najlepiej chroni przed niechcianą ciążą, są tabletki antykoncepcyjne. Zapewniają one wysoki poziom ochrony pod warunkiem, że są przyjmowane regularnie zgodnie z zaleceniami producenta. Niestety, nie zawsze tak się dzieje. Kobiety czasem zapominają o pigułce, przyjmują także leki osłabiające jej działanie, vide antybiotyki. Antykoncepcja hormonalna ma jednak sporo zalet, z jej pomocą można uregulować cykl menstruacyjny, pozbyć się silnego zespołu napięcia przedmiesiączkowego i osłabić krwawienie miesiączkowe, które w nasilonej postaci prowadzi do anemii. Ponadto hormony zawarte w tabletkach antykoncepcyjnych zmniejszają ilość wydzielanego potu i pomagają walczyć z trądzikiem. Nie mogą być jednak stosowane przez kobiety, u których stwierdzono przypadki raka piersi w rodzinie. Wśród przeciwwskazań do antykoncepcji hormonalnej wymienia się także niewydolność żylną, nadciśnienie, cukrzycę i choroby wątroby, w tym WZW C.
Prezerwatywy – jedyna środek antykoncepcyjny, który chroni przed HIV
Prezerwatywy też zapobiegają nieplanowanej ciąży, ale w ich przypadku częściej dochodzi do wpadek. Tabletki antykoncepcyjne są od nich pewniejszą formą antykoncepcji, chociażby z tego powodu, że kondom może pęknąć podczas stosunku. Prezerwatywy jednakże w przeciwieństwie do tabletek antykoncepcyjnych nie obciążają wątroby. Ponadto mogą być stosowane przez wszystkich, za wyjątkiem osób uczulonych na lateks. Na szczęście alergicy od pewnego czasu mają do dyspozycji prezerwatywy z innych tworzyw. Kondom to jedyny środek antykoncepcyjny, który nie tylko chroni przed niechcianą ciążą, ale też przed chorobami przenoszonymi drogą płciową, w tym wirusem HIV.
Żele i pianki plemnikobójcze – antykoncepcja dla kobiet
W przypadku żeli i pianek plemnikobójczych mamy do czynienia z metodą antykoncepcji, która jest adresowana do kobiet. Można z niej korzystać np. wówczas, gdy po zażyciu tabletki antykoncepcyjnej pojawiły się wymioty wywołane np. jelitówką lub zatruciem pokarmowym. Problemy w obrębie przewodu pokarmowego obniżają skuteczność antykoncepcji hormonalnej. W związku z tym warto kilka dni po tego typu zajściu korzystać z dodatkowych form zabezpieczenia. Żele i pianki plemnikobójcze są łatwo dostępne. Bez problemu kupimy je w aptekach, a nawet w niektórych supermarketach.
Wbrew obiegowej opinii żele i pianki plemnikobójcze nie uszkadzają materiału genetycznego plemników, zatem nie musimy obawiać się, że w przypadku zapłodnienia urodzimy chore dziecko. Wyżej wspomniane środki swoje działanie antykoncepcyjne zawdzięczają spermicydowi o nazwie chemicznej nonoksynol-9. Związek ten tworzy w pochwie zaporę dla plemników, która uniemożliwia ich dalsze przemieszczanie się w kierunku dróg rodnych.
Żele plemnikobójcze – jak z nich korzystać?
Żele plemnikobójcze to produkty bezzapachowe o przeźroczystej, zawiesistej konsystencji. Nie musimy obawiać się, że jeśli wyciekną z pochwy pobrudzą nam pościel, pozostawiając na niej tłuste plamy. Żele plemnikobójcze należy zamieścić w pochwie przed współżyciem z partnerem. Do tego celu wykorzystuje się specjalny aplikator w postaci długiej rurki z tłokiem. To rozwiązanie jest praktyczne i w pełni higieniczne – żel wyciska się do rurki, po czym za pomocą tłoka wprowadza się środek w głąb pochwy. Po każdym użyciu aplikator należy wyczyścić, myjąc go wodą z dodatkiem mydła.
Zaleca się stosowanie żelu plemnikobójczego wraz z diafragmą lub kapturkiem antykoncepcyjnym. Niestety, sam żel nie należy do środków o wysokiej skuteczności działania. Wskaźnik Pearla wynosi dla niego 26. Oznacza to, że aż jedna czwarta kobiet, która sięga po żel plemnikobójczy, może zajść w ciążę. Diafragma i kapturek antykoncepcyjny zwiększają działanie żelu plemnikobójczego.
Pianki plemnikobójcze – środek antykoncepcyjny pełny wad
Pianki plemnikobójcze kupuje się w pojemnikach pod ciśnieniem, do tego typu produktów zawsze dołączony jest aplikator w postaci długiej rurki. Omawiany środek antykoncepcyjny różni się konsystencją od żelu plemnikobójczego. Początkowo ma postać białej, zwartej substancji z tendencją do pienienia. Pianki plemnikobójcze mogą być delikatnie perfumowane, ale nie są tłuste. Piankę plemnikobójczą wprowadza się do pochwy podobnie jak żel plemnikobójczy, czyli wtryskuje się ją do rurki umieszczonej w pochwie, po czym za pomocą tłoka wprowadza się ją w głąb dróg rodnych. Pianki plemnikobójcze w przeciwieństwie do żeli plemnikobójczych od razu wykazują działanie antykoncepcyjne. Nie wymagają odczekania godziny. Niestety, mają też swoje wady. Pianka bardzo szybko zmienia konsystencję na ciekłą i lubi wyciekać z pochwy, brudząc wszystko dookoła.
Żele i pianki plemnikobójcze nie tylko słabo chronią przed ciążą, ale ze względu na obecność substancji chemicznych mogą podrażniać śluzówkę pochwy. Dość często spotykanym zjawiskiem są objawy alergicznego u jednego z partnerów. W przypadku pieczenia, zaczerwienienia lub świądu pojawiającego się w obrębie genitaliów należy jak najszybciej umyć podrażnione miejsce. Żele i pianki plemnikobójcze nie chronią też przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Takie działanie wykazuje wyłącznie prezerwatywy. Warto jednak pokreślić, że wspomniane środki antykoncepcyjne podrażniają delikatne ścianki pochwy, przez co zwiększają ryzyko wnikania drobnoustrojów chorobotwórczych.
Irmina Cieślik