Osteoporoza (zanik kości) to jedna z najczęstszych chorób układu kostnego. Polega na zmniejszeniu masy kostnej co prowadzi do osłabienia kości i zwiększenia jej łamliwości.
Osteoporoza najczęściej w początkowym stadium przebiega prawie bezobjawowo. Do najczęstszych należą: bóle kręgosłupa, w odcinku piersiowym, krzyża i między łopatkami. Uważane są one jednak za zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, przez co nie leczona osteoporoza może rozwijać się nawet kilka lat.
Jej najczęstszymi przyczynami są niedobory hormonów, choroby nerek, wątroby narządów ruchu i przewlekłe choroby układu pokarmowego. Najczęściej jest ona wykrywana dopiero przy złamaniu kości, jednak wtedy choroba jest już w zaawansowanym stanie. Najbardziej powszechne złamania to złamania nadgarstków, żeber, kręgów kręgosłupa i kości udowej. Dochodzi do nich bez wyraźnych przyczyn, nawet podczas niewielkich upadków.
Istnieje kilka badań, które mogą wykryć osteoporozę nawet w jej wczesnym stadium. Należą do nich testy i badania biochemiczne, oraz badania obrazowe. Podczas testów biochemicznych mierzy się najczęściej poziom wapnia we krwi (jego niski poziom może oznaczać osteoporozę), fosforu, wapnia w moczu (jego ilość wydalona z moczem nie powinna przekraczać 2.5 do 6.2 mmol/dobę). W badaniach tych mierzy się również poziom hormonów regulujących stan kości.
Badania obrazowe polegają na prześwietlaniu kości i sprawdzeniu jej struktury. Do najczęstszych badań z tej dziedziny należą prześwietlenia promieniami rentgenowskimi, ultradźwięki, rezonans magnetyczny. Jednak wykrywają one chorobę dopiero w późniejszym stadium, ponieważ ubytki wywołane chorobą są widoczne dopiero, gdy przekroczą 30% masy kostnej.
Anna Ś